Τετάρτη 5 Σεπτεμβρίου 2012

Κείμενα για τον Μανώλη Καλομοίρη



 
Ο συνθέτης Μανώλης Καλομοίρης (1883-1962), Σαμιακής καταγωγής, γεννήθηκε στη Σμύρνη, όπου και παίρνει τα πρώτα μαθήματα μουσικής, τα οποία συνεχίζει στην Αθήνα και την Κωνσταντινούπολη. Σπουδάζει στο Ωδείο της Βιέννης (1901-1906) πιάνο, θεωρητικά και σύνθεση. Το διάστημα 1906-1910 διδάσκει στο Μουσικό Λύκειο Ομπολένσκυ, στο Χάρκοβο της Ρωσίας. Το 1910 εγκαθίσταται μόνιμα στην Αθήνα και διδάσκει στο Ωδείο Αθηνών. Το 1919 ιδρύει το Ελληνικό Ωδείο, το οποίο διευθύνει μέχρι το 1926 που ιδρύει το Εθνικό Ωδείο. Παραμένει στη θέση του διευθυντή μέχρι το 1948 οπότε αναλαμβάνει πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου, θέση που κρατάει μέχρι το θάνατό του. Διετέλεσε γενικός επιθεωρητής των στρατιωτικών μουσικών, πρόεδρος και επίτιμος πρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Μουσουργών, εξελέγη μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, τιμήθηκε με το Εθνικό Αριστείο Γραμμάτων και Τεχνών και άλλες διακρίσεις. Θεμελιωτής της Εθνικής Μουσικής Σχολής στην Ελλάδα, αντλεί την έμπνευσή του από την ελληνική παράδοση και το ελληνικό τραγούδι, καθώς και από την ποίηση και τη λογοτεχνία της εποχής του. Συνέθεσε πάνω από 220 έργα, τα οποία περιλαμβάνουν ποικιλία ειδών. Ανάμεσά του: πέντε όπερες, τρεις συμφωνίες, συμφωνικά ποιήματα, ένα κοντσέρτο για πιάνο, ένα «κοντσερτάκι» για βιολί, κύκλους τραγουδιών για φωνή και ορχήστρα και για φωνή και πιάνο, έργα για πιάνο, μουσική δωματίου, χορωδιακά, καθώς και έργα για παιδιά (χορωδιακά, έργα για πιάνο). Έγραψε επίσης μουσικοπαιδαγωγικά βιβλία.
 
Κείμενα για τον Μανώλη Καλομοίρη
 
Συγγραφέας: Τσαλαχούρης, Φίλιππος
 
Αποφάσισα να εκδώσω μια μικρή επιλογή κειμένων που αφορούν το έργο του Καλομοίρη με αφορμή την επέτειο των πενήντα χρόνων από το θάνατό του. Αλλά και για έναν λόγο ακόμη. Για μια σημαντική προσωπική επέτειο: Από το 1982 που πρωτάκουσα τα "Μαγιοβότανα" και το "Δαχτυλίδι της μάνας" πέρασαν τριάντα χρόνια. Τριάντα χρόνια που η μουσική το Καλομοίρη, με διαφορετικούς τρόπους, κατέχει ξεχωριστή θέση στη μουσική μου συνείδηση. Δεν θα είχα γίνει μουσικός αν δεν είχα ακούσει αυτή τη μουσική. Είναι η αλήθεια και πρέπει να λέγεται. Από τα εβδομήντα περίπου κείμενα επέλεξα έξι. Το πρώτο, για τη "Συμφωνία των ανίδεων και των καλών ανθρώπων" γράφτηκε το 1986. Το πρώτο μου κείμενο. Ήμουν τότε μόλις δεκαεπτά ετών και μου ανέθεσε τη συγγραφή του ο Χάρης Πολιτόπουλος συγκινημένος, φαντάζομαι, από τον ενθουσιασμό μου. [...]