ΠΡΟΣΦΟΡΑ 10 ΕΥΡΩ
Τι προηγήθηκε του πραξικοπήματος: Τα σενάρια των ΗΠΑ για το πραξικόπημα: Η αποστολή του Σίσκο: Η εισβολή
- Συγγραφέας: Ιγνατίου, Μιχάλης Βενιζέλος, Κώστας
- Εκδότης: Εκδοτικός Οίκος Α. Α. Λιβάνη
- Έτος Έκδοσης: 2011
Στον έβδομο όροφο του Στέιτ Ντιπάρτμεντ η συζήτηση στο επιτελείο του υπουργού Εξωτερικών πήρε φωτιά. Στο ερώτημα τι θα γίνει με το Κυπριακό ο Χένρι Κίσιντζερ ρώτησε ευθέως και με σαφή εκνευρισμό στον τόνο της φωνής του: "Έχει μελετήσει κανείς σ' αυτό το κτίριο τι θα συμβεί εάν γίνει πόλεμος μεταξύ Ισραήλ και Συρίας το επόμενο καλοκαίρι και οι Ρώσοι επιχειρήσουν να παρέμβουν, πώς μπορούμε να δράσουμε επιχειρησιακά στην ανατολική Μεσόγειο χωρίς τους Τούρκους;"
Ο Αμερικανός υπουργός ξέσπασε και άρχισε να φωνάζει για τη στάση, τις ενστάσεις και τις ατέρμονες ανταλλαγές απόψεων των συνεργατών του. Είπε: "Σε τρία χρόνια, όταν οι Έλληνες θα έχουν κομουνιστική κυβέρνηση και οι Τούρκοι θα έχουν εκδιωχθεί από την Κύπρο και θα υπάρξει μια κομουνιστική στρατιωτική μονάδα εγκατεστημένη στο νησί, όλοι θα αρχίσουμε να ουρλιάζουμε ότι ο Κίσιντζερ θα έπρεπε να είχε πει κάτι εναντίον του Σαμψών και τότε όλα αυτά θα είχαν αποφευχθεί - ή κάτι άλλο βαθυστόχαστο που θα υποστηριχτεί στο όνομα της εξωτερική πολιτικής". Στα μυστικά αρχεία του Χένρι Κίσιντζερ, τα οποία με τόση επιμονή ο πρώην υπουργός Εξωτερικών ήθελε να κρατήσει στο σκοτάδι, κρύβεται η απόφαση για τη διχοτόμηση της Κύπρου. Μια σειρά από έγγραφα, αλλά και μια αλυσίδα συζητήσεων στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ, το επιβεβαιώνουν.
Ο Τόμας Μπόγιατ, διευθυντής του Γραφείου Κύπρου, αφηγείται: «Περίπου στις τρεις τα ξημερώματα της Δευτέρας 15 Ιουλίου δέχτηκα ένα τηλεφώνημα από το Κέντρο Επιχειρήσεων του Υπουργείου Εξωτερικών. Πήγα λοιπόν στο Κέντρο Επιχειρήσεων και μου έβαλαν μπροστά μου δύο κομμάτια χαρτί. Στην αριστερή πλευρά ήταν η Ημερήσια Αναφορά της CIA, που έλεγε στο βασικό της θέμα: “Έχουμε λάβει διαβεβαιώσεις από το στρατηγό Ιωαννίδη ότι η Ελλάδα δε θα κινήσει τις δυνάμεις της στην Κύπρο εναντίον του Μακάριου“. Στη δεξιά πλευρά ήταν ένα τηλεγράφημα από τη Λευκωσία που περιέγραφε τις μάχες μεταξύ Κυπρίων πιστών στον Μακάριο και Κυπρίων και Ελλήνων που προσπαθούσαν να τον ανατρέψουν. “To Προεδρικό Μέγαρο“, έγραφε το τηλεγράφημα του πρέσβη, “έχει τυλιχτεί στις φλόγες και η κυπριακή δύναμη έχει αποδεκατιστεί. Δεν ξέρουμε πού βρίσκεται ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος. Υποθέτουμε ότι είναι νεκρός. Μια κυβέρνηση έχει εγκατασταθεί στην Κύπρο, και ο νέος ηγέτης είναι ο Νίκος Σαμψών“. Για ένα δέκατο του δευτερολέπτου, εκείνη τη στιγμή της σκληρής αλήθειας, ο Μπόγιατ δε γνώριζε τι έπρεπε να κάνει: να πανηγυρίσει για τη δικαίωσή του ή να κλάψει για την τραγωδία που άρχισε να ξετυλίγεται μπροστά στα μάτια του...»